Η θέση του ΣΔΥΘ στη διαβούλευση του νομοσχεδίου περί ‘Ενοποίησης του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξικής αναδιάρθωσης των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης

Ο Σύλλογος Δικαστικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης τίθεται κατά του νομοσχεδίου περί ‘Ενοποίησης του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, χωροταξικής αναδιάρθωσης των δικαστηρίων της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης’.  Η ενοποίηση των Ειρηνοδικείων με τα Πρωτοδικεία, καθώς και η κατάργηση υφιστάμενων δικαστικών μονάδων και η συγχώνευση δικαστικών δομών με τα κεντρικά Πρωτοδικεία δεν θα επιφέρει βελτίωση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης κι ούτε το έμψυχο δυναμικό, ήτοι οι δικαστικοί υπάλληλοι, θα αξιοποιηθούν με ορθολογικότερο τρόπο.

Ειδικότερα:

• Στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης καταργούνται όλα τα Ειρηνοδικεία και από τις υπάρχουσες τέσσερις (4) δικαστικές μονάδες καταργούνται δύο, το Ειρηνοδικείο Κουφαλίων και Βασιλικών, και διατηρείται ως Κεντρικό το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης κι ως περιφερειακό το έως σήμερα Ειρηνοδικείο Λαγκαδά.

Για το Ειρηνοδικείο Κουφαλιων προβλέπονται τρεις οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων ενώ μία εξ αυτών είναι καλυμμένη. Καθώς έχει συσταθεί από το έτος 1980 κατέχει αρχείο 44 ετών, το οποίο βρίσκεται αρχειοθετημένο σε βιβλία ( Βιβλιοδεσία έχει γίνει μέχρι το έτος 2000, το υπόλοιπο αρχείο βρίσκεται σε φακέλους) και μόνο μετά τον Ιούλιο του 2017 εφαρμόζεται το πρόγραμμα του ΟΣΔΥΠΠ. Το κτίριο που στεγάζεται η υπηρεσία είναι κτίριο του ΤΑΧΔΙΚ σχετικά νέο και σε καλή κατάσταση , που κατασκευάστηκε για τον παραπάνω λόγο ικανοποιώντας επαρκώς την λειτουργία του χωρίς ιδιαίτερη οικονομική επιβάρυνση λειτουργικών εξόδων.  Ανάλογη είναι και η κατάσταση του Ειρηνοδικείου Βασιλικών, στο οποίο προβλέπονται πέντε οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων εκ των οποίων οι τέσσερις είναι καλυμμένες.

Παρατηρητέα, επίσης, τα εξής: Το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης στη σημερινή του μορφή δεν αρκεί ως κτήριο να στεγάσει τα υπάρχοντα τμήματα, ήταν πάμπολες οι συζητήσεις περί του θέματος αυτού στο παρελθόν. Στο αμέσως προσεχές διάστημα προβλέπεται η συντήρηση του κτηρίου του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης και η μετεγκατάσταση τμήματων αυτού σε άλλο παρακείμενο κτήριο, το οποίο θα διαμορφωθεί.

Παρατηρητέα, επίσης, τα εξής: Το Ειρηνοδικείο Λαγκαδά εξυπηρετεί πάνω από το 60% της έκτασης του νομού Θεσσαλονίκης, με απόσταση από Θεσσαλονίκη έως 60 χιλιόμετρα (13 Καποδιστριακοί Δήμοι με πληθυσμό 70.000 κατοίκους). Έχει συγχωνευτεί σ’αυτό και το πρώην Ειρηνοδικείο Σοχού. Προβλέπονται 8 οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων και είναι καλυμμένες οι 5 εξ αυτών. Στο πληροφοριακό πρόγραμμα solon στο οποίο, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις μας, δεν έχουν καταχωρηθεί μέχρι σήμερα οι διαθήκες, με αποτέλεσμα για όλο το πλήθος τους (άνω των 5.000) να γίνεται αναζήτηση σε “αυτοσχέδιο – επισφαλές” αρχείο. Υπάρχει  έγχαρτο αρχείο αποφάσεων 50 και πλέον ετών, για το οποίο δεν υπάρχει πρόβλεψη ψηφιοποίησης.

Το σημερινό κτήριο του Ειρηνοδικείου Λαγκαδά  κρίθηκε ακατάλληλο από το 2018 να στεγάσει τις υπάρχουσες δικαστικές του υπηρεσίες, κι αυτό γιατί: Στεγαζόταν επί δεκαετίες, μαζί με άλλες δημόσιες υπηρεσίες, στο κτίριο του Διοικητηρίου Λαγκαδά στο οποίο ιδιοκτήτες είναι το Ελληνικό Δημόσιο και, κατά ένα πολύ μικρό ποσοστό ο Δήμος Λαγκαδά. Με τους σεισμούς του 1978 το Διοικητήριο υπέστη ζημιές και κατεδαφίστηκε. Στη θέση του ανεγέρθηκε από την ΥΑΣΒΕ το νέο κτίριο του Διοικητηρίου, στην οικοδομική άδεια του οποίου προβλέπεται και πτέρυγα για το Ειρηνοδικείο Λαγκαδά.   Προκειμένου να στεγαστεί “προσωρινά” το Ειρηνοδικείο, μισθώθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης άλλος χώρος, όπου και στεγάζεται “προσωρινά” για σαράντα περίπου χρόνια. Παράλληλα δε, το Δημόσιο καταβάλλει μισθώματα, “προσωρινά”, για 45 χρόνια  σε ένα χώρο ο οποίος όχι μόνο είναι ακατάλληλος, αλλά, μετά και από τη σχετική έκθεση αυτοψίας της Πολεοδομίας Λαγκαδά (αρ.πρωτ.8017/2018) κρίθηκε επικίνδυνος.

Όμως, παρόλο που το νέο Διοικητήριο ανεγέρθηκε, λόγω προβλημάτων στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου, η πτέρυγα που ανεγέρθηκε για Ειρηνοδικείο έμεινε ημιτελής. Έχει ολοκληρωθεί μόνο ο σκελετός και η τοιχοποιία. Παραμένει ημιτελής και εκτεθειμένη επί δεκαετίες στα καιρικά φαινόμενα.

Αντ’αυτού, στο κτίριο του νέου Διοικητηρίου στεγάστηκαν από το 2011 διάφορες υπηρεσίες του Δήμου Λαγκαδά και της Περιφέρειας και συνεχίζουν να στεγάζονται (άγνωστο πως) υπερκαλύποντας το όποιο ποσοστό συνιδιοκτησίας τους. Μάλιστα, η Κτηματική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης με το υπ’αριθμ.1186/28-1-2011 έγγραφό της είχε ζητήσει, χωρίς αποτέλεσμα, από το Δήμο Λαγκαδά να σταματήσει άμεσα την εκτέλεση των όποιων εργασιών.

Το μόνο διαθέσιμο κτήριο που καλύπτει τις προϋποθέσεις στέγασης του Ειρηνοδικείου είναι το ανωτέρω ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΤΗΡΙΟ. Ο Δήμος Λαγκαδά με σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου συναίνεσε στην παραχώρηση τμήματος του πρώτου ορόφου, η οποία όμως δεν ακόμη δεν υλοποιήθηκε. Επιβάλλεται η απελευθέρωση των χώρων του ως άνω κτιρίου, ιδιοκτησίας του Δημοσίου από μη δημόσιες υπηρεσίες, προκειμένου να επιτευχθεί η άμεση μετεγκατάσταση του Ειρηνοδικείου Λαγκαδά έως ότου αποπερατωθεί η ημιτελής πτέρυγα που θα δώσει την οριστική λύση στο στεγαστικό πρόβλημα και τη δυνατότητα δημιουργίας έδρας Περιφερειακού Πρωτοδικείου που θα αποσυμφορήσει το κεντρικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.

Από την παράθεση των ανωτέρω, κρίνουμε ότι τον Σεπτέμβριο του 2024, η περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης θα κριθεί ως προς τη δυνατότητά της να παρέχει δικαιοσύνη στους πολίτες της. Και τα δύο κτήρια βρίσκονται σε υπο αίρεση κατάσταση κατασκευής. Η υπάρχουσα κτηριακή τους δομή αδυνατεί να φιλοξενήσει αρχεία άλλων δικαστικών μονάδων, τα οποία βρίσκονται σε έγχαρτη μορφή (ΟΧΙ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗ), αδυνατεί να εξυπηρετήσει τις αυξημένες καθ’ ύλην αρμοδιότητες που το νομοσχέδιο αυτό προβλέπει. Οι δικαστικοί υπάλληλοι που θα κληθούν να εργαστούν παραμένουν οι ίδιοι  ΚΙ ΟΧΙ 425

Εφόσον η διακηρυγμένη πρόθεση της κυβέρνησης είναι η συμμόρφωση προς τις υποδείξεις της Π. Τράπεζας και των οίκων αξιολόγησης της πιστοληπτικής βαθμίδας της χώρας οι οποίες αναδεικνύουν την ανάγκη επιτάχυνσης της απονομής δικαιοσύνης, επανερχόμαστε στις προφανείς σε όλους προτάσεις:

Α: Ανάπτυξη νέων κτιριακών υποδομών και βελτίωση των υπαρχουσών

Β. Πλήρη ψηφιοποίηση όλων των δικαστηριακών διαδικασιών

Γ. Βελτίωση της αναλογίας Δικαστών / Δικαστικών Υπαλλήλων, ώστε να κινηθούμε από το σχεδόν 1/1 στο σχεδόν 1/3 που είναι και ο μέσος ευρωπαϊκός όρος

Δ. Βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των Δικαστικών Υπαλλήλων, ώστε να μην αποποιούνται τους διορισμούς οι νέοι και οι νέες αλλά και για να καταστεί το επάγγελμα του Δικαστικού Υπαλλήλου ελκυστικό και να προσελκύει ανθρώπους με υψηλή κατάρτιση και ποιότητα.